Historische locatie
Scharnderberg groeve
Tijdens een bezoek aan de Beeldentuin Maastricht-Heerdeberg vertelde José de Goede mij dat de mergelwand, die een mooi decor biedt voor de beelden, behoort tot de Scharnderberg groeve. Dit bracht mij op het idee om op internet meer informatie hierover te zoeken.
Allereerst kwam ik tot de ontdekking, dat de kalksteen in de Limburgse mergelgroeven zo’n 70 miljoen jaren oud is. Als je de mergelwand in de beeldentuin ziet, sta je er niet zo bij stil. Ik neem mij dan ook voor om in een volgend deel iets meer over het ontstaan van mergel en de ontwikkelingen in de Limburgse mergelgroeven te vertellen.
Maar eerst de Scharnderberg groeve en de informatie, die ik hierover vond.
Ed Stevenhagen, onderzoeker en karteerder van mergelgroeven, beschrijft de Limburgse mergelgroeven en vermeldt in de index Margraten:
L 210 Scharnderberg, achter de school;
L 220 Scharnderberg, achter de zusters;
L 250 Scharnderberg, ingang West.
Niet duidelijk is, of hij de ingang van de groeve bij de beeldentuin beschrijft. Bedoelt hij met de school St. Joseph?
Duidelijker is de Van Schaik Stichting. Zij omschrijft op haar website http://www.vanschaikstichting.nl , zij het summier, de Scharnderberg groeve. Zij noemt de groeve een typische boerengroeve. Mogelijk dat boeren de mergel gebruikten als kalksteen voor het verrijken van hun landbouwgronden.
De groeve is zeer oud. Dieper in de berg zijn opschriften uit de 17e eeuw gevonden. Zij publiceren een opschrift (tekening) uit 1811, zie foto.
Na de eerste wereldoorlog is de groeve op grote schaal gebruikt. Tijdens de tweede wereldoorlog werd de groeve gebruikt als schuilplaats en werden twee extra uitgangen afgegraven. Mogelijk zijn dat de uitgangen, die Stevenhagen beschrijft.
De website geeft ook een foto van de ingang van de Scharnderberg groeve (zie foto A). Wanneer we die vergelijken met een foto van de huidige ingang van de groeve in de mergelwand van de beeldentuin (zie foto B), dan zien we wel enige overeenkomst. Duidelijk is ook uit die foto, dat de mergelwand van de beeldentuin aanmerkelijk is opgeschoond.
De Scharnderberg groeve is momenteel onder beheer van de Van Schaik Stichting.
Als derde bron vond ik iets over de Scharnderberg groeve in de SOK Mededelingen, nr. 8 December 1985. SOK is de afkorting van Studiegroep Onderaardse Kalksteengroeven. In dit blad wordt een beschrijving gegeven van de Nieuwe Groeve St. Joseph. Deze groeve bevindt zich iets verderop van de beeldentuin aan de Pater Kustersweg.
Over de ingang van de Scharnderber groeve wordt gezegd, dat deze lag achter een boerderij. Om ruimte vrij te maken voor de boerderij was een gedeelte van de groeve afgegraven, waardoor de nu zichtbare mergelwand ontstond. De wand is dus ontstaan door mensenhanden.
Café “bij de Paters” en de beeldentuin zijn dus duidelijk gelokaliseerd op de plaats van deze oude boerderij, hetgeen als een verrijking van dit gebied is te beschouwen.
Omdat ik er niet genoeg van krijg, hieronder nog een aantal beelden uit de beeldentuin.
Zoals eerder gezegd, wil ik in deel 3 dieper ingaan op het ontstaan van mergel.
Pierre Swillens
pierre swillens 
Geef een reactie