Eerbetoon aan J.H. (Hub) Frenken (deel 1)

16 nov

Een markante persoonlijkheid (afkomstig uit Obbicht)

In een woord een duizendpoot

Inleiding

frenken-18-cs2In mijn vroege jeugd in Obbicht maakte ik kennis met Hub Frenken.  Ik was toen 9 jaar en Hub 28. Hub kwam in het nieuws, hij haalde zelfs de krant. Hub was een belangrijk figuur in Obbicht. Hij was piloot bij de KLM en dat was in die tijd nogal wat.  Daar keek men tegenop. Wat was er dan met Hub gebeurd?

In augustus 1935 was Hub van Schiphol opgestegen met een Fokker F-8 (PH-AEH) voor een rondvlucht boven Nederland. Aan boord had hij 12 schooljongens.
Kort na het opstijgen weigerden de motoren dienst wegens een gebrek aan brandstof. Hub zette de kist keurig neer in een noodlanding op een aardappelveldje, dicht bij Schiphol. Wel kreeg hij van de pas benoemde ‘Commissie inzake verhoging veiligheid luchtverkeer’ het verwijt, dat hij de brandstofpeilglazen niet of onvoldoende had gecontroleerd.
Hub verweerde zich door te stellen, dat hij misleid was door de schuine stand van het vliegtuig.

In mijn tijd vertoonde Hub zich niet veel in het dorp. Als tweede piloot vloog hij bij de KLM op de Indië-route Amsterdam – Batavia. Bij andere vluchten presteerde hij het wel eens om met zijn vliegtuig een ommetje te maken voor een lage rondvlucht boven Obbicht. De mensen zeiden dan: “Dat was Huubke”.
Verder bleef Hub, ofschoon er nog veel familie woonde, een persoon op afstand.

Wie was Hub Frenken?

Hub Frenken was op 21 april 1907 geboren te Obbicht. Hij overleed op 15 februari 2001 te Rotterdam. Hij bereikte dus, ondanks zijn vele Strapatzen, een gezegende leeftijd.
Na de lagere school te Obbicht te hebben gevolgd, ging hij op twaalfjarige leeftijd naar het College Ste Hadeleine te Visée (België). Hier bleek al snel, dat Hub over een talenknobbel beschikte. Want hij sprak al snel vloeiend Frans.  Later zou hij zeven talen spreken: Nederlands, Frans, Engels, Duits, Papiamento, Spaans en een beetje Russisch. En dan te bedenken, dat hij na zijn terugkeer uit Visée vloeiend Frans sprak, maar buiten zijn Limburgs dialect nauwelijks Nederlands. Kennelijk was hij dat verleerd. Hij moest dus eerst een jaar naar de Mulo te Sittard, voordat hij rond 1921 zijn middelbare studie aan de HBS Rolduc te Kerkrade begon. Deze studie voltooide hij in 1927.

Militaire loopbaan

Onduidelijk is, wanneer die voor Hub begon. Op achttienjarige leeftijd meldde hij zich als vrijwilliger bij de Vrijwillige Landstorm, laatstelijk bij het Landstormverband Maastricht. Volgens zijn militaire staat van dienst was dat op 1 november 1925, maar toen studeerde hij nog aan de HBS Rolduc. Om wat voor reden Hub zich meldde, is onduidelijk.

Zeker is dat hij op 2 mei 1927 als dienstplichtige van de lichting 1927 is opgeroepen bij het 13e Regiment Infanterie. Echter met uitstel van opkomst voor eerste oefening, waarschijnlijk vanwege zijn studie.
Ook is zeker, dat hij op 19 juli 1928 werd ontheven van zijn verbintenis bij de Vrijwillige Landstorm en werd opgeroepen voor opkomst in werkelijke dienst.

frenken-1-cs2

Hij slaagde erin om op 1 oktober 1928 toegelaten te worden tot de opleiding van de dienst voor waarnemer Militaire Luchtvaart te Soesterberg. Hij bereikte de rang van Reserve tweede luitenant waarnemer.
Waarschijnlijk is hij op Soesterberg aangetrokken door de opleiding tot vlieger, die hier eveneens plaatsvond. Hij slaagde er dan ook in om op 7 april 1930 toegelaten te worden tot de opleiding van de dienst voor vlieger.
Op 9 april 1931 behaalde hij het Militair brevet en werd aangesteld als vlieger. Dit bleef hij totdat hij op 19 apeil 1932 met groot verlof ging.

Wel keerde hij in 1932 (tot mei 1933) elke maand een aan aantal dagen terug om betaalde vluchten uit te voeren.
Hij verliet de Militaire luchtvaart in 1933 in de rang van Reserve eerste luitenant vlieger om in dienst te treden bij de KLM.

Later zou Hub toch weer ingeschakeld worden bij de Militaire luchtvaart voor een aantal terugkeerdagen in 1937, 1938 en 1939.

Bij het uitbreken van de Wereldoorlog II was Hub ingedeeld bij de Bombardeervliegtuigafdeling, die vlogen met een Fokker-T V. Deze afdeling was gestationeerd op Schiphol. Elk vliegtuig had een bezetting van vijf bemanningsleden. De afdeling verrichtte van 10 tot 13 mei bombardeervluchten uit boven Nederland. Hierbij werden een aantal vliegtuigen door Duitse jagers neergehaald  waarbij vrijwel alle bemanningsleden omkwamen.

frenken-19Hub ontsnapte hieraan, omdat hij vlak voor 10 mei met eenzelfde toestel, wegens een defect, een noodlanding had moeten maken. Omdat hij na het ongeval een tijdlang in de regen en nattigheid had gestaan, had hij een flinke bronchitis, gepaard met een oorontsteking, opgelopen, waardoor hij tijdelijk afgekeurd was om te vliegen.
Hub rekende erop, dat hij naar Engeland zou worden geëvacueerd, maar volgens hem was de onderzeeër al eerder vertrokken.
Hub werd toen op 8 juni 1940 gedemobiliseerd.

Later werd Hub nog eens geconfronteerd met de consequenties van zijn militaire diensttijd. In 1941 werd Hub met een aantal vliegers door de Duitsers geïnterneerd in kamp Schoorl. Zij werden ervan verdacht van het doen van onderzoeken voor de Engelsen naar geschikte landingsplaatsen bij een eventuele invasie. Een aantal collega’s van Hub werden hiervoor veroordeeld en gefusilleerd. Na een poos werden de overigen, waaronder Hub, weer vrijgelaten.

De Duitsers lieten Hub een aantal jaren met rust. Hub had intussen zijn studie medicijnen weer hervat, maar weigerde de loyaliteitsverklaring te ondertekenen. Bovendien werden door de Duitsers in 1943 alle officieren weer in krijgsgevangenschap opgeroepen. Hub voelde hier niets voor. Hij was inmiddels getrouwd en had kinderen. Hij verbleef met zijn gezin in Limburg.
Desondanks besloot Hub uit te wijken naar Engeland om daar bij de KLM te vliegen op de lijn Bristol – Lissabon. Hij had echter de pech, dat de ‘vluchtlijn’, die voor hem was uitgezet, een doorgestoken kaart was.  Hij werd dan ook in Parijs door de Gestapo gevangen genomen.  Hij had de mazzel, dat hij door Duitsers als krijgsgevangene werd aangemerkt en hij kwam uiteindelijk in kamp Neu-Brandenburg terecht. Hier werd hij in mei 1945 bevrijd door de Russen.

Nawoord

De informatie voor dit deel werd grotendeels ontleend aan de website http://www.jhfrenken.nl. Een sobere website met echter veel informatie over de mens Hub Frenken.

In een volgend deel beschrijf ik hoe het leven van Hub verder verliep.

P.H. Swillens

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: