Epke Zonderland turnt goud
Introductie van de Epke Zonderland-triple
Nederland behaalde zes gouden medailles op de Olympische Spelen in Londen. De een nog mooier dan de andere. Maar een stak er voor mij bovenuit, namelijk de gouden medaille van Epke Zonderland voor zijn rekstokoefening. Deze medaille was een beloning voor een sporter, die daar vier jaar naartoe had geleefd. Die zich tot doel had gesteld, het behalen van een gouden medaille in het turnen tijdens de Olympische Spelen te Londen.
Epkes lange weg naar Londen
Op de Olympische Spelen te Peking in 2008 werd Epke na een rampzalige oefening zevende aan de rekstok. De Chinees Zou Kai werd toen Olympisch kampioen, de Amerikaan Jonathan Horton werd tweede en de Duitser Fabian Hambüchen derde. Deze drie turners waren in Londen ook medefinalisten, maar nu wist Epke ze achter zich te laten.
Waarschijnlijk heeft Epke zich in Peking voorgenomen, dat hij zich bij de volgende Spelen zou revancheren.
Maar eerst moest hij zich voor de Spelen in Londen kwalificeren. In het begin ging het goed. Op de WK”s van 2009 en 2010 won Epke de zilveren medaille. Maar op het WK 2011 in Tokio ging het mis. Door een mislukte oefening werd Epke slechts vijfde en hij slaagde er niet in om zich rechtstreeks voor de Spelen te plaatsen.
De KNGU had nog één startbewijs voor Londen en daarvoor kwamen in aanmerking Epke en Jeffrey Wammes. Beiden moesten wel vormbehoud tonen. De KNGU wees uiteindelijk Epke aan, omdat ze verwachtte, dat hij de meeste kans maakte op een medaille. Wammes vocht dit echter aan bij de rechter en deze besliste dat de aanwijzing voorbarig was. Wammes had vormbehoud getoond, maar Epke had dat nog niet gedaan. Eerst dan mocht de bond zijn gemotiveerde beslissing nemen.
Epke slaagde erin om vormbehoud te tonen en Wammes raakte bovendien geblesseerd, zodat de KNGU alsnog Epke aanwees voor deelname aan de Olympische Spelen te Londen.
Breuk met coach
Epke kreeg nog meer te verduren. Epke komt trouwens uit een turnfamilie. Zijn broer Herre turnde, zijn vader heeft een functie bij de turnbond en en zijn moeder is gek op turnen. De familie steunde hem volkomen. Epke had vanuit zijn juniorentijd gewerkt met zijn jeugdcoach Gerard Speerstra, die bovendien een huisvriend was geworden. Maar na achttien jaar kwam hieraan een einde. In maart 2010 werd Speerstra door de turnbond ontslagen, omdat hij zich kritisch over de bond had uitgelaten.
Epke betreurde het ontslag van Speerstra, maar verzette zich niet, hij had de bond nodig en zelfstandig doorgaan met Speerstra zag hij ook niet zitten.
De KNGU benoemde de jeugdcoach Daniël Knibbeler tot hoofdcoach. Deze slaagde erin om een goede relatie met Epke op te bouwen, hetgeen tot optimaal succes in Londen zou leiden.
De turnbond deed er bovendien alles aan om Epke de grootste kans op succes te geven en stelde een sportpsycholoog ter beschikking. Toen Epke met zijn trainer de Epke Zonderland-triple begon te ontwikkelen, adviseerde de sportpsycholoog Epke om zijn oefening te visualiseren. Epke nam dit over.
Ontwikkeling van de Epke Zonderland-triple
Om de moeilijkheidsfactor bij het turnen aan de rekstok te vergroten, turnt de turner een aantal vluchtelementen, genoemd naar de bedenkers, Cassina, Kovacs en Kolman.
De Cassina is een gestrekte salto met een hele schroef boven de stok, de Kovacs is een dubbel gehurkte salto boven de stok en de Kolman is een dubbele salto gehurkt met een hele schroef over de stok. Het is maar, dat U het weet. Deze vluchtelementen worden normaliter afzonderlijk geturnd, afgewisseld door de overgangen in een reuzenzwaai.
In 2007 probeerde Epke met zijn broer Herre of deze drie vluchtelementen achter elkaar waren te turnen, zonder overgangen. Zij kwamen tot de vaststelling, dat dit een moeilijke zaak was, niet zonder risico’s van mislukking.
Eerst in de samenwerking met zijn coach Knibbeler ging Epke er aan denken om de triple in zijn oefening op te nemen. Beiden geven elkaar de eer om als eerste met het idee te zijn gekomen. Zij waren wel overtuigd, dat wilde je in Londen de finale halen om voor een medaille in aanmerking te willen komen, dan moest je spectaculair turnen. Een moeilijkheidsfactor van 7,9 was dan minstens nodig
Epke ging aan de slag door elke dag te oefenen op de triple en op de rest van de oefening. Hij turnde voor het eerst de volledige triple tijdens de Challenger Cup van Maribor in juni 2012. De collega-turners waren gewaarschuwd.
Tijdens de kwalificatie voor de finale bij de Spelen te Londen was Epke het eerst aan de beurt. Hij turnde een combinatie van de Cassina en deKovacs en vervolgens afzonderlijk de Kolman. Hij nam nog geen risico. De jury waardeerde zijn oefening met 15.996, waardoor Epke met de hoogste score in de finale ging. Maar alle turners hadden, net als Epke, nog niet het achterste van hun tong laten zien.
Epke Zonderlands gouden oefening
Ik zat thuis alleen op de bank. Mijn vrouw was met vriendinnen naar de stad. De turnfinale rekstok wilde ik niet missen. Epke was als zesde turner laat aan de beurt. Na de tweede of derde turner begon hij zich zorgvuldig voor te bereiden. Ogenschijnlijk leek hij kalm, maar later verklaarde hij dat hij wel nerveus was, maar dat hij alles onder controle had.
Nerveus zou hij wel moeten worden, want twee Chinese turners kwamen al met scores boven de 16.000. Deze scores werden zelfs nog overtroffen door de verrassende Duitser Hambüchen. Maar Epke leek niet beïnvloed door de prestaties. Hij wist dat zijn beurt nog kwam, zijn finest hour. De schande van Peking moest hij nog uitwissen en het lukte hem.
Hij begon met een fantastische combinatie, de Cassina-Kovacs-Kolman vluchtelementen achter elkaar. Daarna bleef hij gedegen turnen met o.a. nog een Gaylord twee vluchtelement. Hij moest immers de moeilijkheidscoëfficiënt van 7,9 vasthouden. Hij wist dat hij door het lukken van de triple veel bonuspunten had opgebouwd, waardoor eventuele aftrek voor haperingen in het niet zouden vallen. Maar dan moest ook de afsprong nog lukken. En ook die lukte. Epke stond als een huis. Waar de andere finalisten een hupje of een grotere correctie nodig hadden bij de landing van de afsprong, was dit bij Epke niet het geval.
Zijn missie was geslaagd en voor het eerst verscheen een grote glimlach op zijn gezicht. Hij wist het, dit is goud. En 17.000 uitgelaten toeschouwers bevestigden dat. Zijn vriend Fabian Hambüchen wist dat hij zijn eerste plaats kwijt was en de Amerikaan Jonathan Horton, die na hem kwam, feliciteerde hem alvast. Hij wist dat hij aan die score niet zou kunnen tippen.
Toen Epke na de afsprong stond, merkte ik dat ik met beide armen in de lucht op de bank zat. Mijn ´zitsprong´ was kennelijk geslaagd.
Pierre Swillens
p.s. Onvergetelijk was bovendien het commentaar van Hans van Zetten. Hij becommentarieerde met verstand van zaken. Hij wist precies wat Epke deed en wat hij nog moest doen om de moeilijkheidsfactor van 7,9 te halen. En bij de afsprong ging hij uit zijn dak.
Willen jullie nog eens genieten van de gouden oefening van Epke en van het commentaar van Hans van Zetten, klik dan op onderstaande link.
http://nos.nl/os2012/video/404026-os-2012-gouden-oefening-epke.html
pierre swillens 
Ik heb deze wedstrijd gemist, maar door jouw mooie commentaar ben ik helemaal op de hoogte gebracht en heb ik het alsnog gezien.