E stök in de vaan

Mei op het dak

Maasstraat

We woonden in Obbeeg (Obbicht) aan de Maasstraat. Het huisnummer ben ik vergeten. Misschien hadden we wel geen huisnummer, want het huisje stelde niet veel voor. Later verhuisden we naar de Beekstraat. Dat huis was pas gebouwd, dus toen hadden we pas een mooi huis. Maar daarover later meer. Eerst over de Maasstraat.

Brand

Aan de overkant van de straat stond ook een oud huisje. Op zekere dag was het er niet meer. Afgebrand tot op de fundering. Dat moet kennelijk ’s nachts zijn gebeurd, terwijl wij sliepen.
Ik was toen nog steeds vier jaar. Opmerkelijk hoe lang je vier jaar blijft, kennelijk begin je dan je eerste levensverhalen te onthouden.
Zo kan ik mij levendig herinneren, dat de buurvrouw van het afgebrande huis mij de resten liet zien. Veel van waarde was er niet meer te zien. Slechts wat stenen en geblakerd hout. Tussen de stenen lag een blikken speelgoedautootje met veel rode kleuren. Dat had kennelijk de vlammen overleefd. Ik vroeg of ik het mocht hebben. Dat mocht niet, het moest blijven liggen, want er kwam nog iemand van de verzekering.

Nieuwbouw

Kennelijk heeft dat autootje bijgedragen aan de te vergoeden schade, want het gedupeerde echtpaar bouwde een nieuw blok van twee woningen.
Bij het bouwen van nieuwe huizen was het toen de gewoonte, dat het bereiken van het hoogste punt, meestal de nok van het dak, werd gevierd. De ‘mei’ werd dan op het huis gezet. Meestal een armzalig dennenboompje met wat vlaggetjes. Belangrijker was dat de bouwheer de bouwvakkers en de buurt moest trakteren. De traktatie bestond dan uit bier, waar zich voornamelijk de mannen tegoed aan deden. De bouwheer stelde daartoe een aantal kratten bier ter beschikking.

Foto

Ik weet zeker dat het gebeurd is, want ik heb er later een oude foto van gezien. Stel je voor, meer dan tachtig jaar geleden. Wat zou ik die foto nog eens graag willen zien. Het was een mooie zomerse dag. De mannen zaten allemaal met hun rug tegen ons huis in de zon. Allemaal een fles bier in de hand. Mijn vader stond er ook op, hij was per slot van rekening de overbuurman. Ik zat met mijn rug tegen de muur, naast de mannen. Het moet een van de eerste foto’s van mij geweest zijn.

Kletskes

Zoals gezegd, hadden de mannen allemaal een fles bier in de hand.  Wij (misschien waren er nog een paar jongens uit de buurt aanwezig) maakten ons nuttig door de lege flessen op te halen om ze in de kratten te deponeren. Voor alle zekerheid controleerden wij of er geen ‘kletskes’ in de flessen waren overgebleven.
Toen de mannen ontdekten wat we deden, lieten ze met opzet resten bier in de flessen zitten. Het werd steeds meer. Binnen de kortste keer waren we teut, “e stök in de vaan” dus. Ik kan hierbij alleen voor mezelf praten, hoe het de andere jongens verging, weet ik niet. Misschien was ik wel de fanatiekste drinker.

Op de platte wagen

De mannen raakten ook aangeschoten en toen de flessen bier op waren, werd besloten om een kroegentocht door het dorp te maken. Zij maakten hiertoe gebruik van een platte wagen, die bij de bouw gebruikt werd voor het vervoer van bouwmaterialen. Ik neem aan, dat er een paard voorstond. Ikzelf had ook schik in het avontuur en op de platte wagen plaatsgenomen. Of de mannen mij in de café´s bier hebben gevoerd, weet ik niet. Ik denk haast van wel.

Tam-tam

Het moet ertoe geleid hebben, dat mijn moeder werd gewaarschuwd. Zij kwam mij in een der cafés ophalen. Zij heeft mij naar huis moeten dragen, want lopen was er niet meer bij.
Gelukkig begreep zij mijn ‘onvrijwillige’ situatie, waarin ik terecht was gekomen. Ik was immers ‘zat’ gevoerd, zij het met medewerking mijnerzijds. Vaag herinner ik mij de ‘euforie’, waarin ik verkeerde. Volgens mijn moeder zong ik doorlopend: “Die mösch, die mösch, die zit bie os mooder op de dösch”. Aangezien ik de rest van het liedje niet kende, herhaalde ik telkens de eerste regel.

Ik denk dat ik na de euforie, wel last heb gehad van een kater. Ik weet  het niet, ik was in ieder geval uitgeteld.
Later kon ik met trots vertellen, dat ik met vier jaar al een stuk in de kraag had, nou ja kraagje dan.

Pierre Swillens

Tags: bierflesjes, cafés, kratten bier, mei op het dak, obbeeg, obbicht, platte wagen